Podstawową charakterystykę wentylacji w Polsce regulują przepisy prawa. Są to przede wszystkim przepisy zawarte w:

– PN – 83/B-03430 Az3 2000

Wentylacja w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej

– Dz.U. Nr 75 Rozporządzenie Ministra infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, z dnia 12.02.2002 z późniejszymi zmianami w Dz. U. nr 56 z dnia 12 marca 2009 Rozdział 6 Wentylacja i klimatyzacja

– PN-89/B-10425- Przewody dymowe, spalinowe i wentylacje murowane z cegły. Wymagania techniczne i badania przy odbiorze

 

Poniżej prezentujemy wyciąg z całości informacji zawartych w powyższych przepisach, a odnoszących się do budynków mieszkalnych.

Strumień objętości powietrza wentylacyjnego w budynku mieszkalnym jest określony przez sumę strumieni powietrza usuwanego z pomieszczeń pomocniczych. Strumienie te powinny wynosić co najmniej :

• w kuchni z oknem zewnętrznym, wyposażonej w kuchenkę gazową lub węglową – 70 m3/h
• w kuchni z oknem zewnętrznym, wyposażonej w kuchenkę elektryczną – 30 m3/h w mieszkaniu do 3 osób, – 50 m3/h w mieszkaniu dla więcej niż 3 osób
• w kuchni bez okna zewnętrznego wyposażonej w kuchnię elektryczną – 50 m3/h
• w łazience (z WC lub bez) – 50 m3/h
• w wydzielonym WC – 30 m3/h
• w pomocniczym pomieszczeniu bezokiennym – 15 m3/h
• w kuchni bez okna zewnętrznego, wyposażonej w kuchnię gazową, obowiązkowo z mechaniczną wentylacją wywiewną – 70 m3/h
• dla pokoju mieszkalnego oddzielonego od pomieszczeń kuchni, łazienki i WC więcej niż dwojgiem drzwi lub pokoju znajdującego się na wyższym poziomie w wielopoziomowym domu jednorodzinnym lub w wielopoziomowym mieszkaniu domu wielorodzinnego – 30 m3/h

 

Zaleca się ponadto projektowanie urządzeń wentylacyjnych umożliwiających okresowe zwiększanie strumienia objętości powietrza do co najmniej 120 m3/h.

 

Prawidłowa wentylacja powinna zapewniać doprowadzenie powietrza do pokoi oraz kuchni z oknem zewnętrznym oraz usuwanie powietrza zużytego z kuchni, łazienki, oddzielnego WC, ewentualnego pomocniczego pomieszczenia bezokiennego (składzik, garderoba), pokoju oddzielonego od tych pomieszczeń więcej niż dwojgiem drzwi, pokoju znajdującego się na wyższym poziomie w wielopoziomowym domu jednorodzinnym lub wielopoziomowym mieszkaniu domu wielorodzinnego.

 

Wbrew pozorom powyższe wytyczne wcale nie tak łatwo zrealizować wentylacją grawitacyjną. Dlaczego? Poniżej wybrane techniczne parametry jakie powinna spełniać prawidłowo zaprojektowana wentylacja grawitacyjna:

1. Wg. prawa minimalna powierzchnia pojedynczego kanału powinna wynosić 0,016 m²,
a najmniejszy wymiar przewodu prostokątnego to 10 cm. W praktyce, zwłaszcza w domach jednorodzinnych, najczęściej stosowane są kanały o wymiarach 14cm x 14cm i 14cm X 20cm. Sprawdźmy zatem jaką wysokość wg. obliczeń (przyjęto różnice temperatur 8K) powinny mieć kominy by zapewnić wskazane wyżej parametry:

 

	Murowany kanał wentylacyjny
Długość kanału wentylacyjnego w metrach	Wydajność kanału 14×14 cm m3/h	Wydajność kanału 14×20 cm m3/h
2	25,4	36,3
3	33,8	48,3
5	47,9	68,5
11	72,7	103,8

 

Prosimy sprawdzić w projekcie domu jaka jest zaplanowana wysokość komina np. dla kuchni, w której będzie zamontowana kuchenka gazowa lub jaka jest długość kanału wentylacyjnego dla pokoju, w którym będą przebywać co najmniej 3 osoby (np. salon).

 

2. Funkcyjne pomieszczenia bezokienne (np. garderoba) powinny mieść zaprojektowaną wentylację grawitacyjną.
3. Na poddaszu wszystkie pokoje (ostatniej kondygnacji) powinny posiadać kanały wentylacji grawitacyjnej.
4. Wysokość komina ponad dach, w zależności od kąta nachylenia dachu, musi spełniać określone kryteria. Ma to niebagatelne znaczenie choćby dla powstawania ciągu wstecznego (powietrze jest NAWIEWANE do pomieszczeń przez komin zamiast być nim usuwane).

Posłużymy się od razu przykładem z życia wziętym, którego doświadczył jeden z członków naszego zespołu.

Budynek mieszkalny, inwestor: deweloper, miejsce: okolice Poznania, mieszkanie dwupoziomowe, zabudowa szeregowa (bardzo charakterystyczna dla tej lokalizacji). Objawy: stwierdzono nienaturalne wychłodzenie WC na parterze. Pierwsza reakcja: kontrola grzejnika – był zimny, gdyż sterowanie radiowe pieca umieszczono w pokoju, w którym temperatura była optymalna dla mieszkańców. Skąd jednak tak duże wychłodzenie pomieszczenia?  Odpowiedź: powietrze z dużą intensywnością nawiewane jest przez kratkę wentylacji grawitacyjnej. Efekt: BARDZO niekomfortowe korzystanie z tego pomieszczenia w okresie jesienno – zimowym, a dodatkowo zimne powietrze wtłaczane jest do mieszkania. Mieszkańcy zmuszeni byli zamontować kratkę wentylacyjną z lamelkami odcinającymi dopływ powietrza, ale tym samym pozbawili to pomieszczenie wentylacji. W ramach tej inwestycji powstały 24 takie mieszkania…

5. Kanał wyciągowy wentylacji grawitacyjnej powinien posiadać każdy pokój, w którym przepływ powietrza od okna do najbliższej kratki wentylacji grawitacyjnej jest oddzielony więcej niż dwojgiem drzwi.

 

6. Dla urządzeń gazowych z grawitacyjnym odprowadzeniem spalin należy zapewnić wentylację z nawiewem i wyciągiem powietrza.
7. Popularne wentylatory łazienkowe zakłócają pracę wentylacji grawitacyjnej zarówno podczas pracy (nie powinny być stosowane w kanałach zbiorczych) oraz w stanie „uśpienia”, gdyż łopatki turbiny stawiają opór swobodnie przepływającemu strumieniowi powietrza.
8. Podstawowe cechy kanałów wentylacyjnych dla zapewnienia prawidłowej pracy wentylacji grawitacyjnej to: właściwy przekrój, właściwa długość oraz poprawne wyprowadzenie ponad dach.

… a to wszystko przy zachowaniu zasady:

strumień powietrza nawiewanego = strumieniowi powietrza usuwanego.